1 Hitzaldi horiek bukaturik, Jesus eta ikasleak Zedron erreka igaro eta beste aldean zegoen baratze batera sartu ziren. 2 Judasek ere, Jesus salduko zuenak, ezagutzen zuen leku hura, askotan bildua baitzen Jesus han bere ikasleekin. 3 Judas, beraz, tenpluko gudari-taldea eta apaizburu eta fariseuen guardiak harturik, hara joan zen. Armaturik eta zuzi eta argiontziz horniturik zihoazen. 4 Jesusek, ongi baitzekien gertatuko zitzaion guztia, bidera irten eta esan zien:

–Noren bila zatozte?

5 Erantzun zioten:

–Jesus Nazaretarraren bila.

Hark, orduan:

–Neu naiz.

Han zen guardiekin Judas saltzailea ere.6 Jesusek «Neu naiz» esan zienean, atzeraka hasi eta lurrera erori ziren.7 Berriro galdegin zien Jesusek:

–Noren bila zatozte?

Haiek erantzun:

–Jesus Nazaretarraren bila.

8 Eta Jesusek:

–Esan dizuet neu naizela; nire bila bazatozte, utzi hauei joaten.

9 Horrela bete zen Jesusek berak esana: «Eman dizkidazunetatik ez dut bat ere galdu».

10 Orduan, Simon Pedrok, aldean zuen ezpata atera, apaiz nagusiaren morroia jo eta eskuineko belarria moztu zion. Morroiak Malko zuen izena. 11 Jesusek esan zion Pedrori: «Itzuli ezpata zorrora. Ez ote dut, bada, edan behar Aitak leporatu didan edari samina ?»

12 Orduan, gudari-taldeak bere buruzagiarekin eta judu-agintarien guardiek Jesus preso hartu zuten eta, loturik,13 Anasen etxera eraman zuten lehenengo. Anas urte hartako apaiz nagusi Kaifasen aitaginarreba zen. 14 (Kaifas zen judu-agintariei aholku hau eman ziena: «Hobe da gizon bat herriarengatik hiltzea»).

15 Simon Pedro eta beste ikasle bat Jesusen ondoren joan ziren. Ikasle hau apaiz nagusiaren ezaguna zen, eta Jesusekin batera sartu zen apaiz nagusiaren jauregiko patiora; 16 Pedro, ordea, kanpoan gelditu zen, ate ondoan. Atera zen, orduan, apaiz nagusiaren ezaguna zen ikaslea eta, atezainari hitz egin ondoren, Pedro sarrarazi zuen. 17 Atezain zegoen neskameak esan zion Pedrori:

–Ez al haiz hi ere gizon horren ikasleetakoa?

Pedrok erantzun:

–Ez, ez naun.

18 Morroiak eta guardiak sua egin eta berotzen ari ziren, hotz baitzegoen. Pedro ere haiekin zegoen berotzen.

19 Apaiz nagusiak bere ikasleez eta bere irakatsiaz galdegin zion Jesusi.20 Jesusek erantzun zion:

–Ageri-agerian hitz egin izan diot nik mundu guztiari; sinagogetan eta tenpluan irakatsi izan dut beti, judu guztiak biltzen diren lekuan, eta ezer ere ez dut ezkutuan esan. 21 Zer dela-eta galdeketa hau niri? Galdetu nire entzuleei eta emango dizute esan dudanaren berri.

22 Hori esan zueneko, han zegoen guardia batek masaileko bat eman zion Jesusi, eta esan:

–Horrela erantzuten al zaio apaiz nagusiari?

23 Jesusek erantzun zion:

–Gaizki hitz egin badut, esan zertan; baina ongi hitz egin badut, zergatik jotzen nauzu?

24 Anasek, orduan, Kaifas apaiz nagusiari bidali zion Jesus, lotuta.

25 Bitartean, Simon Pedro sutondoan zegoen berotzen, eta galdetu zioten:

–Ez al haiz hi ere horren ikasleetakoa?

Hark ukatu egin zuen, esanez:

–Ez, ez nauk.

26 Apaiz nagusiaren morroietariko batek, Pedrok belarria moztu zionaren ahaideak, esan zion:

–Nola ezetz! Neuk ikusi hindudan baratzean horrekin.

27 Baina Pedrok ukatu egin zuen berriro, eta berehala oilarrak jo zuen.

28 Kaifasenetik gobernariaren jauregira eraman zuten Jesus. Goizaldea zen. Judu-agintariak ez ziren sartu jauregira, ez kutsatzeko, ezin izango baitzuten bestela Pazko-afarian parte hartu.29 Pilatok kanpora irten eta galdetu zien:

–Zertaz salatzen duzue gizon hau?

30 Haiek erantzun zioten:

–Gaizkilea ez balitz, ez genizukeen ekarriko.

31 Pilatok esan zien:

–Eraman zeuek eta epaitu zeuen legearen arabera.

Judu-agintariek erantzun:

–Guri ez zaigu zilegi inor heriotzara kondenatzea .

32 Horrela beteko zen Jesusek esana, zein heriotzaz hilko zen adierazi zuenean.

33 Pilato barrura sartu zen berriro eta, Jesusi deituz, galdegin zion:

–Zu al zara juduen erregea?

34 Eta Jesusek:

–Zeure kabuz galdetzen didazu hori ala besteek esan dizute hori nitaz?

35 Pilatok erantzun zion:

–Judua ote naiz, bada, ni? Zeure herrikoek eta apaizburuek ekarri zaituzte niregana. Zer egin duzu?

36 Jesusek erantzun:

–Nire erregetza ez da mundu honetakoa. Nire erregetza mundu honetakoa balitz, nire jendeak borroka egingo zuen ni judu-agintarien menpe ez erortzeko; nire erregetza, ordea, ez da hemengoa.

37 Orduan, Pilatok esan zion:

–Beraz, errege zara zu?

Jesusek erantzun zion:

– Errege naiz, zeuk diozun bezalaxe. Horretarakoxe jaio eta etorri naiz mundura: egiaren testigantza egitera. Egiarena denak entzuten du nire ahotsa.

38 Pilatok galdetu zion:

–Egia, zer da egia?

Hori esanik, Pilatok berriro irten eta judu-agintariei esan zien:

–Nik ez dut gizon hau kondenatzeko batere arrazoirik aurkitzen.39 Baina baduzue ohitura bat nik Pazko-jaietan preso bat askatzekoa. Nahi al duzue juduen erregea askatzea?

40 Haiek oihuka hasi ziren:

– Hori ez! Askatu Barrabas!

Barrabas hau bide-lapurra zen.

1 Pilatok, orduan, Jesus zigorkatzeko agindu zuen.2 Soldaduek, arantzazko koroa bat eginik, buruan ezarri zioten eta purpurazko mantu bat bota zioten gainera. 3 Eta bata bestearen ondoren hurbilduz, esaten zioten: «Agur, juduen errege!» Eta masailekoka zerabilten.

4 Atera zen berriro ere Pilato eta esan zien:

–Hara, kanpora dakarkizuet, jakin dezazuen gizon hau kondenatzeko arrazoirik ez dudala aurkitzen.

5 Orduan, Jesus kanpora irten zen arantzazko koroa eta purpurazko mantua zeramatzala. Pilatok esan zien:

–Hemen duzue gizona!

6 Ikusi zutenean, apaizburuak eta guardiak oihuka hasi ziren:

–Gurutzera, gurutzera hori!

Pilatok esan zien:

–Eraman zeuek eta gurutziltzatu; nik ez dut gizon hau kondenatzeko arrazoirik aurkitzen.

7 Judu-agintariek ihardetsi zioten:

–Guk badugu lege bat, eta lege horren arabera heriotza-zigorra merezi du, Jainkoaren semetzat jo baitu bere burua.

8 Hori entzutean, are gehiago beldurtu zen Pilato.9 Berriro jauregira sartu eta galdetu zion Jesusi:

–Nongoa zara zu ?

Jesusek, ordea, ez zion erantzun ere egin. 10 Orduan, Pilatok esan zion:

–Ez didazu erantzun behar? Ez al dakizu aginpidea dudana zu askatzeko ala gurutziltzatzeko?

11 Jesusek erantzun zion:

–Ez zenuke nire aurka batere aginpiderik izango, Jainkoak eman ez balizu; horregatik, zure eskuetara eman nautenek bekatu handiagoa dute.

12 Ordudanik, Jesus askatu nahian zebilen Pilato. Baina judu-agintariak oihuka hasi zitzaizkion:

–Hori askatzen baduzu, ez zara enperadorearen adiskide; bere burua errege egiten duen oro enperadorearen aurka ari da.

13 Orduan, hitz hauek entzutean, Pilatok kanpora eraman zuen Jesus eta auzitegian eseri zen, «Harlosatua» –hebreeraz Gabata– zeritzan tokian.14 Pazko-jairako prestaketak egiteko eguna zen, eguerdi aldea . Pilatok esan zien juduei:

–Hemen duzue zeuen erregea.

15 Orduan, haiek oihuka:

–Kendu hori, kendu! Gurutzera!

Pilatok, berriro:

–Zuen erregea behar al dut gurutziltzatu?

Apaizburuek erantzun zuten:

–Ez dugu enperadorea beste erregerik.

16 Orduan, Pilatok haien esku utzi zuen gurutziltza zezaten.

Hartu zuten, beraz, Jesus,17 eta hau, gurutzea lepoan zuela, hiritik «Burezur» –hebreeraz Golgota– zeritzan tokirantz irten zen.18 Han josi zuten gurutzean eta harekin beste bi, alde bakoitzean bana.

19 Pilatok kartel bat idatzi eta gurutze gainean ezarri zuen. Hau zegoen idatzia: «Jesus Nazaretarra, juduen erregea».20 Judu askok irakurri zuen kartela, hiritik hurbil baitzegoen Jesus gurutziltzatu zuten lekua; gainera, hebreeraz, latinez eta grekoz zegoen idatzia.21 Juduen apaizburuek esan zioten Pilatori:

–Ez idatzi «juduen erregea», «juduen erregea dela dioena» baizik.

22 Pilatok erantzun zuen:

–Idatzitakoa idatzia bego.

23 Soldaduek, Jesus gurutziltzatu ondoren, haren jantziak hartu eta lau zati egin zituzten, bakoitzarentzat bana; gero tunika hartu zuten, baina josturarik gabea zenez, goitik behera ehundua,24 akordio hau hartu zuten: «Ez dezagun urra; zotz egin dezagun ea zeini egokitzen zaion». Honela, Liburu Santuak dioena bete zen:

Hain zuzen ere, horixe egin zuten soldaduek.

25 Jesusen gurutzearen ondoan zeuden haren ama, amaren ahizpa , Maria Kleofasen emaztea, eta Magdalako Maria. 26 Jesusek, bere ama eta honen ondoan maite zuen ikaslea ikusirik, esan zion amari: «Emakume, horra hor zure semea». 27 Gero, ikasleari esan zion: «Horra hor zure ama». Eta ordudanik ikasleak bere etxean hartu zuen.

28 Ondoren, Jesusek, guztia betea zegoela jakinik, Liburu Santuak esana erabat bete zedin, esan zuen: «Egarri naiz».

29 Bazen han pitxer bat ozpinez betea. Orduan, belaki bat ozpinetan busti eta, kanabera bati muturrean erantsirik, ahora hurbildu zioten. 30 Ozpina edan zuenean, Jesusek esan zuen: «Betea da dena». Eta, burua makurtuz, azken arnasa eman zuen.

31 Pazko-jairako prestaketak egiteko eguna zen, eta judu-agintariek ez zuten nahi gorpuak larunbatez gurutzean gelditzerik, larunbat hura oso jaiegun handia baitzen. Horregatik, gurutziltzatuei berna-hezurrak hautsi eta handik kentzeko eskatu zioten Pilatori.

32 Joan ziren, bada, soldaduak eta hautsi zizkieten berna-hezurrak Jesusekin gurutziltzatu zituzten biei.33 Baina, Jesusengana iristean, ordurako hilik zegoela ikusirik, ez zizkioten berna-hezurrak hautsi;34 soldadu batek saihetsa zulatu zion lantzaz, eta bat-batean odola eta ura atera ziren.

35 Ikusi zuenak berak testigatzen du eta haren testigantza egiazkoa da. Berak badaki egia dioena, zuek ere sinets dezazuen. 36 Hau Liburu Santuak dioena bete zedin gertatu zen: Ez zaio hezurrik hautsiko. 37 Eta beste pasarte batean hau dio: Zulatu zutenari begiratuko diote.

38 Jose Arimateakoak Jesusen gorpua eramateko baimena eskatu zion Pilatori. Jose Jesusen ikasleetakoa zen, baina isilpean, judu-agintarien beldurrez. Pilatok baimena eman zion, eta Josek joan eta eraman egin zuen haren gorpua. 39 Etorri zen Nikodemo ere –behin batean gauez Jesus ikustera joan zen hura– hogeita hamarren bat kiloko mirra- eta aloe-nahastura zekarrela. 40 Jesusen gorpua bien artean hartu eta oihal-zerrendaz lotu zuten, tartean lurringaiak ezarriz, juduek hobiratzeko zuten ohiturari jarraituz.

41 Jesus gurutziltzatu zuten lekutik hurbil baratze bat zegoen eta, baratzean, ordu arte inor ipini gabeko hilobi berri bat.42 Hilobia hurbil zegoenez, hantxe ezarri zuten Jesusen gorpua, juduen atseden-eguna hastear baitzegoen.

1 Asteko lehen egunean Magdalako Maria hilobira joan zen goizean goiz, artean ilun zegoela, eta harria hilobitik kendua ikusi zuen. 2 Orduan, Simon Pedrorengana eta Jesusek maite zuen beste ikasleagana itzuli zen lasterka, eta esan zien: «Eraman egin dute Jauna hilobitik, eta ez dakigu non ipini duten».

3 Irten ziren, orduan, Pedro eta beste ikaslea eta hilobirantz jo zuten.4 Biak batera zihoazen korrika, baina beste ikaslea Pedro baino arinago zihoan, eta lehenago iritsi zen hilobira.5 Barrura begiratzeko makurturik, oihal-zerrendak lurrean zeudela ikusi zuen, baina ez zen sartu.6 Iritsi zen haren atzetik Simon Pedro eta sartu zen hilobira. Oihal-zerrendak lurrean ikusi zituen, 7 baita Jesusen burua biltzen egoniko zapia ere; baina hau ez zegoen oihal-zerrendekin batera jarria, beste toki batean aparte bildua baizik.8 Orduan, sartu zen beste ikaslea ere, hilobira lehenengo iritsi zena. Ikusi eta sinetsi egin zuen.9 Izan ere, ordu arte ez zuten ikasleek ulertu Liburu Santuak dioena, Jesusek hildakoen artetik piztu behar zuela, alegia.

10 Pedro eta beste ikaslea etxeratu egin ziren.

11 Maria hilobi ondoan gelditu zen, kanpoan negarrez. Halako batean, oraindik ere negarrez, hilobirantz makurtu zen,12 eta bi aingeru ikusi zituen zuriz jantziak, Jesusen gorpua egon zen tokian eserita, bata burualdean eta bestea oinetan. 13 Aingeruek esan zioten:

–Emakume, zergatik ari zara negarrez?

Hark erantzun zien:

–Nire Jauna eraman dute, eta ez dakit non ipini duten.

14 Berehala, atzera begiratu eta Jesus ikusi zuen zutik, baina ez zen konturatu Jesus zela. 15 Jesusek esan zion:

–Emakume, zergatik ari zara negarrez? Noren bila zabiltza?

Hark, baratzezaina zelakoan, esan zion:

–Jauna, zuk eraman baldin baduzu, esadazu non ipini duzun, eta neuk jasoko dut.

16 Jesusek esan zion:

–Maria!

Honek, hurbilduz, esan zion hebreeraz:

–Rabbuni! (hau da, Maisu).

17 Jesusek esan zion:

–Utz nazazu , oraindik ez bainaiz igo Aitarengana. Ea, zoaz nire senideengana eta esaiezu neure eta zuen Aitarengana noala, neure eta zuen Jainkoarengana.

18 Magdalako Mariak joan eta ikasleei berri hau eman zien: «Jauna ikusi dut». Eta hark esana kontatu zien.

19 Asteko lehen egun hartan bertan, arratsean, ikasleak etxe batean bildurik zeuden; judu-agintarien beldurrez, ateak itxirik zeuzkaten. Sartu zen Jesus eta, erdian jarririk, agurtu zituen esanez: «Bakea zuei». 20 Gero, eskuak eta saihetsa erakutsi zizkien. Pozez bete ziren ikasleak Jauna ikustean.

21 Jesusek berriro esan zien: «Bakea zuei. Aitak ni bidali nauen bezala, nik zuek bidaltzen zaituztet». 22 Eta haien gainera arnasa botaz, esan zien: «Hartzazue Espiritu Santua.23 Zuek bekatuak barkatzen dizkiezuenei barkatu egingo dizkie Jainkoak ere; zuek barkamena ukatzen diezuenei, ukatu egingo die».

24 Tomas, Hamabietako bat, Bikia zeritzana, ez zegoen haiekin Jesus etorri zenean. 25 Elkartu zirenean, beste ikasleek esan zioten:

–Jauna ikusi dugu.

Tomasek erantzun zien:

–Haren eskuetan iltzeen seinalea ikusten ez badut, eta nire atzamarra iltze-zuloetan eta nire eskua haren saihets-zuloan sartzen ez badut, ez dut inola ere sinetsiko.

26 Zortzi egunen buruan, etxean zeuden berriro ikasleak, eta Tomas ere bertan zen. Ateak itxirik zeuden arren, sartu zen Jesus eta, erdian jarririk, agurtu zituen esanez: «Bakea zuei». 27 Gero, esan zion Tomasi:

–Ekarri atzamarra eta aztertu nire eskuak; ekarri eskua eta sartu nire saihets-zuloan. Eta ez izan sinesgogor, sinestedun baizik.

28 Tomasek erantzun zion:

–Ene Jauna eta ene Jainkoa!

29 Jesusek esan zion:

–Ikusi nauzulako sinetsi al duzu? Zorionekoak ikusi gabe sinesten dutenak.

30 Mirarizko beste seinale asko egin zituen Jesusek bere ikasleen aurrean, liburu honetan idatzirik ez daudenak. 31 Hemen kontatuak Jesus Mesias eta Jainkoaren Semea dela sinets dezazuen idatzi dira eta, sinetsiz, betiko bizia izan dezazuen hari esker.

1 Geroxeago, berriro agertu zitzaien Jesus bere ikasleei Tiberiades aintzira-ertzean. Honela gertatu zen agerpena:2 Elkarrekin zeuden Simon Pedro, Tomas –Bikia zeritzana–, Natanael –Galileako Kanakoa–, Zebedeoren semeak eta beste bi ikasle. 3 Hortan, Simon Pedrok esan zien:

–Arrantzura noa.

Besteek erantzun zioten:

–Zurekin goaz gu ere.

Irten eta ontziratu egin ziren. Baina gau hartan ez zuten ezer harrapatu.

4 Eguna argitu zuenean, aintzira-ertzean agertu zen Jesus; baina ikasleak ez ziren konturatu Jesus zela. 5 Jesusek esan zien:

–Mutilok, baduzue jatekorik?

Haiek erantzun:

–Ez.

6 Jesusek esan zien:

–Bota sarea txaluparen eskuinera eta aurkituko duzue.

Hala egin zuten. Eta hainbeste arrain harrapatu zutenez, ez ziren sarea ateratzeko gauza. 7 Orduan, Jesusek maite zuen ikasle hark esan zion Pedrori: «Jauna da». Simon Pedrok, Jauna zela entzun bezain laster, soinekoa jantzi (erantzia baitzuen) eta salto egin zuen uretara. 8 Gainerako ikasleak txalupaz joan ziren, sarea arrainekin tiraka zekartela, lehorretik hurbil baitziren, ehunen bat metrora.

9 Lehorreratzean, su-txingarrak ikusi zituzten, gainean arrain bat zela, eta ogia.10 Jesusek esan zien: «Ekarri harrapatu berri dituzuen arrainetariko batzuk».

11 Igo zen ontzira Simon Pedro eta lehorrera atera zuen sarea, ehun eta berrogeita hamahiru arrain handiz betea. Eta, hainbeste izanik ere, ez zen sarea apurtu.

12 Jesusek esan zien: «Etorri gosaltzera».

Ikasleetako inor ez zen ausartzen nor zen galdetzera, ongi baitzekiten Jauna zena.13 Orduan, Jesusek, hurbildurik, ogia hartu eta eman egin zien, baita arraina ere.

14 Hirugarren aldia zen hau, Jesus, hildakoen artetik piztu ondoren, bere ikasleei agertzen zitzaiena.

15 Gosaldu zutenean, Jesusek esan zion Simon Pedrori:

–Simon, Joanen semea, maiteago al nauzu hauek baino?

Hark esan zion:

–Bai, Jauna, badakizu maite zaitudana.

Orduan, Jesusek:

–Larra itzazu nire bildotsak.

16 Bigarrenez galdetu zion Jesusek:

–Simon, Joanen semea, maite al nauzu?

Pedrok, berriro:

–Bai, Jauna, badakizu maite zaitudana.

Jesusek, orduan:

–Zaindu nire ardiak.

17 Hirugarrenez galdetu zion Jesusek:

–Simon, Joanen semea, maite al nauzu?

Pedro goibeldu egin zen maite al zuen hirugarrenez galdetu ziolako, eta erantzun zion:

–Jauna, zuk dena dakizu, zuk badakizu maite zaitudana.

Orduan, esan zion Jesusek:

–Larra itzazu nire ardiak. 18 Bene-benetan diotsut: Gazteago zinenean, zeuk lotzen zenuen gerrikoa eta nora joan erabakitzen; zahartzean, ordea, zuk besoak luzatu eta beste batek lotuko dizu gerrikoa eta nahi izango ez duzun lekura eramango zaitu.

19 Horrela, Jainkoari aintza zer-nolako heriotzaz emango zion adierazi zuen Jesusek. Ondoren, esan zion:

–Jarraitu niri.

20 Pedrok itzuli eta Jesusek maite zuen ikaslea ondoren zetorrela ikusi zuen, afarikoan, Jesusen bular gainean jarririk, «Jauna, nor da salduko zaituena?» galdetu ziona. 21 Hura ikusi zuenean, bada, Pedrok galdetu zion Jesusi:

–Jauna, eta hau zer?

22 Jesusek erantzun zion:

–Ni itzuli arte hori gelditzea nahi baldin badut, zuri zer? Zuk jarraitu niri.

23 Hitz hauek zirela eta, ikasle hura hilko ez zelako zurrumurrua zabaldu zen senideen artean. Jesusek, ordea, ez zion esan ez zela hilko, beste hau baizik: «Ni itzuli arte hori gelditzea nahi baldin badut, zuri zer?»

24 Ikasle huraxe da gauza hauetaz guztiez testigantza egin duena eta idatzi dituena, eta guk ongi dakigu egiazkoa dela haren testigantza.

25 Beste gauza asko ere egin zituen Jesusek. Guztiak banan-banan bilduko balira, nik uste mundu osoan ere ez liratekeela sartuko idatz litezkeen liburuak.

19 Apaiz nagusiak bere ikasleez eta bere irakatsiaz galdegin zion Jesusi.20 Jesusek erantzun zion:

–Ageri-agerian hitz egin izan diot nik mundu guztiari; sinagogetan eta tenpluan irakatsi izan dut beti, judu guztiak biltzen diren lekuan, eta ezer ere ez dut ezkutuan esan. 21 Zer dela-eta galdeketa hau niri? Galdetu nire entzuleei eta emango dizute esan dudanaren berri.

22 Hori esan zueneko, han zegoen guardia batek masaileko bat eman zion Jesusi, eta esan:

–Horrela erantzuten al zaio apaiz nagusiari?

23 Jesusek erantzun zion:

–Gaizki hitz egin badut, esan zertan; baina ongi hitz egin badut, zergatik jotzen nauzu?

24 Anasek, orduan, Kaifas apaiz nagusiari bidali zion Jesus, lotuta.

25 Bitartean, Simon Pedro sutondoan zegoen berotzen, eta galdetu zioten:

–Ez al haiz hi ere horren ikasleetakoa?

Hark ukatu egin zuen, esanez:

–Ez, ez nauk.

26 Apaiz nagusiaren morroietariko batek, Pedrok belarria moztu zionaren ahaideak, esan zion:

–Nola ezetz! Neuk ikusi hindudan baratzean horrekin.

27 Baina Pedrok ukatu egin zuen berriro, eta berehala oilarrak jo zuen.

28 Kaifasenetik gobernariaren jauregira eraman zuten Jesus. Goizaldea zen. Judu-agintariak ez ziren sartu jauregira, ez kutsatzeko, ezin izango baitzuten bestela Pazko-afarian parte hartu.29 Pilatok kanpora irten eta galdetu zien:

–Zertaz salatzen duzue gizon hau?

30 Haiek erantzun zioten:

–Gaizkilea ez balitz, ez genizukeen ekarriko.

31 Pilatok esan zien:

–Eraman zeuek eta epaitu zeuen legearen arabera.

Judu-agintariek erantzun:

–Guri ez zaigu zilegi inor heriotzara kondenatzea .

32 Horrela beteko zen Jesusek esana, zein heriotzaz hilko zen adierazi zuenean.

33 Pilato barrura sartu zen berriro eta, Jesusi deituz, galdegin zion:

–Zu al zara juduen erregea?

34 Eta Jesusek:

–Zeure kabuz galdetzen didazu hori ala besteek esan dizute hori nitaz?

35 Pilatok erantzun zion:

–Judua ote naiz, bada, ni? Zeure herrikoek eta apaizburuek ekarri zaituzte niregana. Zer egin duzu?

36 Jesusek erantzun:

–Nire erregetza ez da mundu honetakoa. Nire erregetza mundu honetakoa balitz, nire jendeak borroka egingo zuen ni judu-agintarien menpe ez erortzeko; nire erregetza, ordea, ez da hemengoa.

37 Orduan, Pilatok esan zion:

–Beraz, errege zara zu?

Jesusek erantzun zion:

– Errege naiz, zeuk diozun bezalaxe. Horretarakoxe jaio eta etorri naiz mundura: egiaren testigantza egitera. Egiarena denak entzuten du nire ahotsa.

38 Pilatok galdetu zion:

–Egia, zer da egia?

Hori esanik, Pilatok berriro irten eta judu-agintariei esan zien:

–Nik ez dut gizon hau kondenatzeko batere arrazoirik aurkitzen.39 Baina baduzue ohitura bat nik Pazko-jaietan preso bat askatzekoa. Nahi al duzue juduen erregea askatzea?

40 Haiek oihuka hasi ziren:

– Hori ez! Askatu Barrabas!

Barrabas hau bide-lapurra zen.

1 Pilatok, orduan, Jesus zigorkatzeko agindu zuen.2 Soldaduek, arantzazko koroa bat eginik, buruan ezarri zioten eta purpurazko mantu bat bota zioten gainera. 3 Eta bata bestearen ondoren hurbilduz, esaten zioten: «Agur, juduen errege!» Eta masailekoka zerabilten.

4 Atera zen berriro ere Pilato eta esan zien:

–Hara, kanpora dakarkizuet, jakin dezazuen gizon hau kondenatzeko arrazoirik ez dudala aurkitzen.

5 Orduan, Jesus kanpora irten zen arantzazko koroa eta purpurazko mantua zeramatzala. Pilatok esan zien:

–Hemen duzue gizona!

6 Ikusi zutenean, apaizburuak eta guardiak oihuka hasi ziren:

–Gurutzera, gurutzera hori!

Pilatok esan zien:

–Eraman zeuek eta gurutziltzatu; nik ez dut gizon hau kondenatzeko arrazoirik aurkitzen.

7 Judu-agintariek ihardetsi zioten:

–Guk badugu lege bat, eta lege horren arabera heriotza-zigorra merezi du, Jainkoaren semetzat jo baitu bere burua.

8 Hori entzutean, are gehiago beldurtu zen Pilato.9 Berriro jauregira sartu eta galdetu zion Jesusi:

–Nongoa zara zu ?

Jesusek, ordea, ez zion erantzun ere egin. 10 Orduan, Pilatok esan zion:

–Ez didazu erantzun behar? Ez al dakizu aginpidea dudana zu askatzeko ala gurutziltzatzeko?

11 Jesusek erantzun zion:

–Ez zenuke nire aurka batere aginpiderik izango, Jainkoak eman ez balizu; horregatik, zure eskuetara eman nautenek bekatu handiagoa dute.

12 Ordudanik, Jesus askatu nahian zebilen Pilato. Baina judu-agintariak oihuka hasi zitzaizkion:

–Hori askatzen baduzu, ez zara enperadorearen adiskide; bere burua errege egiten duen oro enperadorearen aurka ari da.

13 Orduan, hitz hauek entzutean, Pilatok kanpora eraman zuen Jesus eta auzitegian eseri zen, «Harlosatua» –hebreeraz Gabata– zeritzan tokian.14 Pazko-jairako prestaketak egiteko eguna zen, eguerdi aldea . Pilatok esan zien juduei:

–Hemen duzue zeuen erregea.

15 Orduan, haiek oihuka:

–Kendu hori, kendu! Gurutzera!

Pilatok, berriro:

–Zuen erregea behar al dut gurutziltzatu?

Apaizburuek erantzun zuten:

–Ez dugu enperadorea beste erregerik.

16 Orduan, Pilatok haien esku utzi zuen gurutziltza zezaten.

Hartu zuten, beraz, Jesus,17 eta hau, gurutzea lepoan zuela, hiritik «Burezur» –hebreeraz Golgota– zeritzan tokirantz irten zen.18 Han josi zuten gurutzean eta harekin beste bi, alde bakoitzean bana.

19 Pilatok kartel bat idatzi eta gurutze gainean ezarri zuen. Hau zegoen idatzia: «Jesus Nazaretarra, juduen erregea».20 Judu askok irakurri zuen kartela, hiritik hurbil baitzegoen Jesus gurutziltzatu zuten lekua; gainera, hebreeraz, latinez eta grekoz zegoen idatzia.21 Juduen apaizburuek esan zioten Pilatori:

–Ez idatzi «juduen erregea», «juduen erregea dela dioena» baizik.

22 Pilatok erantzun zuen:

–Idatzitakoa idatzia bego.

23 Soldaduek, Jesus gurutziltzatu ondoren, haren jantziak hartu eta lau zati egin zituzten, bakoitzarentzat bana; gero tunika hartu zuten, baina josturarik gabea zenez, goitik behera ehundua,24 akordio hau hartu zuten: «Ez dezagun urra; zotz egin dezagun ea zeini egokitzen zaion». Honela, Liburu Santuak dioena bete zen:

Hain zuzen ere, horixe egin zuten soldaduek.

25 Jesusen gurutzearen ondoan zeuden haren ama, amaren ahizpa , Maria Kleofasen emaztea, eta Magdalako Maria. 26 Jesusek, bere ama eta honen ondoan maite zuen ikaslea ikusirik, esan zion amari: «Emakume, horra hor zure semea». 27 Gero, ikasleari esan zion: «Horra hor zure ama». Eta ordudanik ikasleak bere etxean hartu zuen.

28 Ondoren, Jesusek, guztia betea zegoela jakinik, Liburu Santuak esana erabat bete zedin, esan zuen: «Egarri naiz».

29 Bazen han pitxer bat ozpinez betea. Orduan, belaki bat ozpinetan busti eta, kanabera bati muturrean erantsirik, ahora hurbildu zioten. 30 Ozpina edan zuenean, Jesusek esan zuen: «Betea da dena». Eta, burua makurtuz, azken arnasa eman zuen.

31 Pazko-jairako prestaketak egiteko eguna zen, eta judu-agintariek ez zuten nahi gorpuak larunbatez gurutzean gelditzerik, larunbat hura oso jaiegun handia baitzen. Horregatik, gurutziltzatuei berna-hezurrak hautsi eta handik kentzeko eskatu zioten Pilatori.

32 Joan ziren, bada, soldaduak eta hautsi zizkieten berna-hezurrak Jesusekin gurutziltzatu zituzten biei.33 Baina, Jesusengana iristean, ordurako hilik zegoela ikusirik, ez zizkioten berna-hezurrak hautsi;34 soldadu batek saihetsa zulatu zion lantzaz, eta bat-batean odola eta ura atera ziren.

35 Ikusi zuenak berak testigatzen du eta haren testigantza egiazkoa da. Berak badaki egia dioena, zuek ere sinets dezazuen. 36 Hau Liburu Santuak dioena bete zedin gertatu zen: Ez zaio hezurrik hautsiko. 37 Eta beste pasarte batean hau dio: Zulatu zutenari begiratuko diote.

38 Jose Arimateakoak Jesusen gorpua eramateko baimena eskatu zion Pilatori. Jose Jesusen ikasleetakoa zen, baina isilpean, judu-agintarien beldurrez. Pilatok baimena eman zion, eta Josek joan eta eraman egin zuen haren gorpua. 39 Etorri zen Nikodemo ere –behin batean gauez Jesus ikustera joan zen hura– hogeita hamarren bat kiloko mirra- eta aloe-nahastura zekarrela. 40 Jesusen gorpua bien artean hartu eta oihal-zerrendaz lotu zuten, tartean lurringaiak ezarriz, juduek hobiratzeko zuten ohiturari jarraituz.

41 Jesus gurutziltzatu zuten lekutik hurbil baratze bat zegoen eta, baratzean, ordu arte inor ipini gabeko hilobi berri bat.42 Hilobia hurbil zegoenez, hantxe ezarri zuten Jesusen gorpua, juduen atseden-eguna hastear baitzegoen.

1 Asteko lehen egunean Magdalako Maria hilobira joan zen goizean goiz, artean ilun zegoela, eta harria hilobitik kendua ikusi zuen. 2 Orduan, Simon Pedrorengana eta Jesusek maite zuen beste ikasleagana itzuli zen lasterka, eta esan zien: «Eraman egin dute Jauna hilobitik, eta ez dakigu non ipini duten».

3 Irten ziren, orduan, Pedro eta beste ikaslea eta hilobirantz jo zuten.4 Biak batera zihoazen korrika, baina beste ikaslea Pedro baino arinago zihoan, eta lehenago iritsi zen hilobira.5 Barrura begiratzeko makurturik, oihal-zerrendak lurrean zeudela ikusi zuen, baina ez zen sartu.6 Iritsi zen haren atzetik Simon Pedro eta sartu zen hilobira. Oihal-zerrendak lurrean ikusi zituen, 7 baita Jesusen burua biltzen egoniko zapia ere; baina hau ez zegoen oihal-zerrendekin batera jarria, beste toki batean aparte bildua baizik.8 Orduan, sartu zen beste ikaslea ere, hilobira lehenengo iritsi zena. Ikusi eta sinetsi egin zuen.9 Izan ere, ordu arte ez zuten ikasleek ulertu Liburu Santuak dioena, Jesusek hildakoen artetik piztu behar zuela, alegia.

10 Pedro eta beste ikaslea etxeratu egin ziren.

11 Maria hilobi ondoan gelditu zen, kanpoan negarrez. Halako batean, oraindik ere negarrez, hilobirantz makurtu zen,12 eta bi aingeru ikusi zituen zuriz jantziak, Jesusen gorpua egon zen tokian eserita, bata burualdean eta bestea oinetan. 13 Aingeruek esan zioten:

–Emakume, zergatik ari zara negarrez?

Hark erantzun zien:

–Nire Jauna eraman dute, eta ez dakit non ipini duten.

14 Berehala, atzera begiratu eta Jesus ikusi zuen zutik, baina ez zen konturatu Jesus zela. 15 Jesusek esan zion:

–Emakume, zergatik ari zara negarrez? Noren bila zabiltza?

Hark, baratzezaina zelakoan, esan zion:

–Jauna, zuk eraman baldin baduzu, esadazu non ipini duzun, eta neuk jasoko dut.

16 Jesusek esan zion:

–Maria!

Honek, hurbilduz, esan zion hebreeraz:

–Rabbuni! (hau da, Maisu).

17 Jesusek esan zion:

–Utz nazazu , oraindik ez bainaiz igo Aitarengana. Ea, zoaz nire senideengana eta esaiezu neure eta zuen Aitarengana noala, neure eta zuen Jainkoarengana.

18 Magdalako Mariak joan eta ikasleei berri hau eman zien: «Jauna ikusi dut». Eta hark esana kontatu zien.

19 Asteko lehen egun hartan bertan, arratsean, ikasleak etxe batean bildurik zeuden; judu-agintarien beldurrez, ateak itxirik zeuzkaten. Sartu zen Jesus eta, erdian jarririk, agurtu zituen esanez: «Bakea zuei». 20 Gero, eskuak eta saihetsa erakutsi zizkien. Pozez bete ziren ikasleak Jauna ikustean.

21 Jesusek berriro esan zien: «Bakea zuei. Aitak ni bidali nauen bezala, nik zuek bidaltzen zaituztet». 22 Eta haien gainera arnasa botaz, esan zien: «Hartzazue Espiritu Santua.23 Zuek bekatuak barkatzen dizkiezuenei barkatu egingo dizkie Jainkoak ere; zuek barkamena ukatzen diezuenei, ukatu egingo die».

24 Tomas, Hamabietako bat, Bikia zeritzana, ez zegoen haiekin Jesus etorri zenean. 25 Elkartu zirenean, beste ikasleek esan zioten:

–Jauna ikusi dugu.

Tomasek erantzun zien:

–Haren eskuetan iltzeen seinalea ikusten ez badut, eta nire atzamarra iltze-zuloetan eta nire eskua haren saihets-zuloan sartzen ez badut, ez dut inola ere sinetsiko.

26 Zortzi egunen buruan, etxean zeuden berriro ikasleak, eta Tomas ere bertan zen. Ateak itxirik zeuden arren, sartu zen Jesus eta, erdian jarririk, agurtu zituen esanez: «Bakea zuei». 27 Gero, esan zion Tomasi:

–Ekarri atzamarra eta aztertu nire eskuak; ekarri eskua eta sartu nire saihets-zuloan. Eta ez izan sinesgogor, sinestedun baizik.

28 Tomasek erantzun zion:

–Ene Jauna eta ene Jainkoa!

29 Jesusek esan zion:

–Ikusi nauzulako sinetsi al duzu? Zorionekoak ikusi gabe sinesten dutenak.

30 Mirarizko beste seinale asko egin zituen Jesusek bere ikasleen aurrean, liburu honetan idatzirik ez daudenak. 31 Hemen kontatuak Jesus Mesias eta Jainkoaren Semea dela sinets dezazuen idatzi dira eta, sinetsiz, betiko bizia izan dezazuen hari esker.

1 Geroxeago, berriro agertu zitzaien Jesus bere ikasleei Tiberiades aintzira-ertzean. Honela gertatu zen agerpena:2 Elkarrekin zeuden Simon Pedro, Tomas –Bikia zeritzana–, Natanael –Galileako Kanakoa–, Zebedeoren semeak eta beste bi ikasle. 3 Hortan, Simon Pedrok esan zien:

–Arrantzura noa.

Besteek erantzun zioten:

–Zurekin goaz gu ere.

Irten eta ontziratu egin ziren. Baina gau hartan ez zuten ezer harrapatu.

4 Eguna argitu zuenean, aintzira-ertzean agertu zen Jesus; baina ikasleak ez ziren konturatu Jesus zela. 5 Jesusek esan zien:

–Mutilok, baduzue jatekorik?

Haiek erantzun:

–Ez.

6 Jesusek esan zien:

–Bota sarea txaluparen eskuinera eta aurkituko duzue.

Hala egin zuten. Eta hainbeste arrain harrapatu zutenez, ez ziren sarea ateratzeko gauza. 7 Orduan, Jesusek maite zuen ikasle hark esan zion Pedrori: «Jauna da». Simon Pedrok, Jauna zela entzun bezain laster, soinekoa jantzi (erantzia baitzuen) eta salto egin zuen uretara. 8 Gainerako ikasleak txalupaz joan ziren, sarea arrainekin tiraka zekartela, lehorretik hurbil baitziren, ehunen bat metrora.

9 Lehorreratzean, su-txingarrak ikusi zituzten, gainean arrain bat zela, eta ogia.10 Jesusek esan zien: «Ekarri harrapatu berri dituzuen arrainetariko batzuk».

11 Igo zen ontzira Simon Pedro eta lehorrera atera zuen sarea, ehun eta berrogeita hamahiru arrain handiz betea. Eta, hainbeste izanik ere, ez zen sarea apurtu.

12 Jesusek esan zien: «Etorri gosaltzera».

Ikasleetako inor ez zen ausartzen nor zen galdetzera, ongi baitzekiten Jauna zena.13 Orduan, Jesusek, hurbildurik, ogia hartu eta eman egin zien, baita arraina ere.

14 Hirugarren aldia zen hau, Jesus, hildakoen artetik piztu ondoren, bere ikasleei agertzen zitzaiena.

15 Gosaldu zutenean, Jesusek esan zion Simon Pedrori:

–Simon, Joanen semea, maiteago al nauzu hauek baino?

Hark esan zion:

–Bai, Jauna, badakizu maite zaitudana.

Orduan, Jesusek:

–Larra itzazu nire bildotsak.

16 Bigarrenez galdetu zion Jesusek:

–Simon, Joanen semea, maite al nauzu?

Pedrok, berriro:

–Bai, Jauna, badakizu maite zaitudana.

Jesusek, orduan:

–Zaindu nire ardiak.

17 Hirugarrenez galdetu zion Jesusek:

–Simon, Joanen semea, maite al nauzu?

Pedro goibeldu egin zen maite al zuen hirugarrenez galdetu ziolako, eta erantzun zion:

–Jauna, zuk dena dakizu, zuk badakizu maite zaitudana.

Orduan, esan zion Jesusek:

–Larra itzazu nire ardiak. 18 Bene-benetan diotsut: Gazteago zinenean, zeuk lotzen zenuen gerrikoa eta nora joan erabakitzen; zahartzean, ordea, zuk besoak luzatu eta beste batek lotuko dizu gerrikoa eta nahi izango ez duzun lekura eramango zaitu.

19 Horrela, Jainkoari aintza zer-nolako heriotzaz emango zion adierazi zuen Jesusek. Ondoren, esan zion:

–Jarraitu niri.